نورپردازی شهری، ارتقاء سرزندگی و نشاط اجتماعی

تهیه و تنظیم: مریم محرمی

به گزارش شهرخوان، طراحی شهری فعالیتی است میان رشته ای که هدف اصلی آن خلق و احیای کیفیت محیط شهری است. دامنه فعالیت این حرفه محدود به اوقات روز نمی شود و شب هنگام را نیز دربر می گیرد. با توجه به اینکه شهرهای امروزی تبدیل به مکان هایی شبانه روزی شده اند، ضرورت توجه به کیفیت محیط شبانه از سوی طراحان شهری امری بدیهی است.

نور یکی از عناصر غیر کالبدی منظر شهری است که تاثیر بسزایی در کیفیت فضا، جذابیت و سرزندگی شهر و آرامش شهروندان دارد به همین دلیل سال‌هاست که توجه مدیران شهری را به خود جلب کرده تا با کمک طراحان، فضایی مطابق با روحیه شهروندان در شهر ایجاد کنند تا علاوه بر هویت بخشی  زندگی را در کوچه‌ها و خیابان‌ها جاری کرده و با ایجاد حس تعلق، باعث سر ذوق آمدن مردم شود.

سیمای شبانه، در واقع تصور مخاطب از شهر هنگام شب است. بخشی از طراحی منظر یک شهر است که شناخت و درک مبانی نظری آن می‌تواند در ارتقای کیفیت فضای شهری تأثیر گسترده‌ای داشته باشد.

نورپردازی در شهر در شکل گیری هویت یک شهر تاثیری ندارد، اما می‌تواند هویت یک شهر را تقویت و آن شهر را شاخص کند، ضمن آنکه به خاطر ایجاد زیبایی در شهر، بیننده را جذب می‌کند. اما دلیل اینکه نورپردازی در شهرها اهمیت دارد این است که ضمن رفع یکی از نیازهای زیباشناختی انسان، بیننده را بدون زحمتی خاص و شاید هزینه‌ای کمتر از دیگر طرح‌های زیباسازی جذب می‌کند.

شهری که عناصری باهویت در خود دارد، برای شاخص کردن و نشان دادن آنها نیاز به جذابیت در این عناصر دارد، یکی از راه‌های ایجاد جذابیت در عناصر هویت‌مند، نورپردازی است. زمانی که عنصری با ارزش، نورپردازی شود یعنی آن عنصر از دیگر عناصر شاخص‌تر بوده و حرفی برای گفتن دارد.

نورهای مختلفی که از طریق نورپردازی، شب هنگام عناصر شهری را روشن می سازد، بسته به آنکه با چه رنگی، از چه جهتی و با چه شدتی تابیده شود، تاثیرات کیفی متفاوتی در فضا ایجاد می کند. لذا، منظر شبانه به عنوان جزیی جدانشدنی در طراحی فضاهای شهری باید به طور همزمان با سایر بخش ها توسط طراحان شهری مورد طراحی قرار گیرد.

بنابراین هنگامی که نورپردازی را در جای مناسب به کار بریم نه تنها جذابیت ایجاد کرده‌ایم بلکه به خاطر شاخص کردن عناصر با ارزش، هویت شهر را تقویت کرده‌ایم هرچند از دست رفته باشد.

از سوی دیگر روشنایی برای امنیت شهروندان مهم خواهد بود در واقع روشنایی مطلوب و مناسب با ایجاد وضوح دید برای مردم و روشن نمودن نقاط پنهان و جرم خیز موجب راحتی و آسایش شهروندان برای حضور در فضاهای شهری میشود.

همچنین نورپرداری مناسب فضاهای شهری، موجب کارایی بیشتر آنها در تمام اوقات شبانه روز شده و با حضور دائمی شهروندان در فضا به نوعی رونق اقتصادی مکان را نیز به همراه داشت.

اردبیل بعنوان شهر تاریخی می تواند با نورپردازی اصولی هویتش را بیشتر با زیباشناختی به تصویر بکشد.

شهرداری اردبیل در کنار توجه به پروژه‌های عمرانی که به صورت جدی در حال پیگیری است با همفکری کارشناسان افزایش المان‌های زیبای نوری را با هدف ارتقای سلامت روحی شهروندان در دستور کار قرار داده است.

نورپردازی‌های ورودی‌های شهر، خیابان آذربایجان، خیابان فلسطین، چهارراه امام تا ایستگاه سرعین، خیابان برادران شهید نوعی اقدم و…. از جمله نورپردازی های است که در چند ماه گذشته صورت گرفته است.

در واقع هدف نورپردازی در شهر به مباحث زیباسازی برمی‌گردد. شهری که هویت‌مند است، باید برند داشته باشد. نورپردازی هویت وکیفت شهر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر بخواهیم شهر پویاتری داشته باشیم و آن را ارتقاء دهیم، دست‌کم باید در زمینه نورپردازی قدمی برداریم.

در یک سال اخیر نورپردازی را در نقاط مختلف شهر می بینیم و این نورپردازی از المان ها گرفته تا ساختمانهای بلند.

یکی از آیتم های مهم افزایش نشاط اجتماعی برای هضم ماشینیزم شهری استفاده از المان های نورانی در سطح شهر بشمار می رود، آیتمی که شهرداری اردبیل در راستای ساختن شهری انسان محور و رسیدن به سرزندگی شهری، فعالیت های گسترده ای را در مناطق مختلف شهر انجام داده است.

کارهای اساسی که شهردرای اردبیل در این حوزه انجام داده و از شواهد موجود در سطح شهر بنظر می رسد همچنان ادامه داشته باشد، عملیاتی شدن شهر انسان محور را در بخش زیباسازی شهری علاوه بر کمیت از کیفی سازی مطلوبی برخوردار خواهد کرد.

اکنون تردد شهروندان در سطح شهری که شبهایش می درخشد به جای درگیری روحی شهروندان با ماشینیزم تحمیلی شهری با حلاوتی متاثر از نورپردازی های چشم نواز همراه کرده است.

شب های پاییزی و حال و هوای زمستانی که ذاتا ماهیتی غم آلود دارند با اجرای المان های نورانی که جلوه خاصی به شهر بخشیده دیدنی شده است و می تواند نقش بسزایی را تقویت روحیه خانواده ها ایفا کند. اردبیل با شب های چراغانی و روشن و نورانی خود به نبرد ماشینیزم شهری رفته است.