کاربردی ترین ابزارهای کمک آموزشی برای دانش آموزان دبستانی 

وسایل کمک آموزشی دوره ابتدایی

تعداد و تنوع وسایل کمک آموزشی در این مقطع بسیار است که هریک نقش موثر و سازنده‌ای را در فرایند تدریس ایفا می‌کنند. در ادامه به بررسی مهمترین آن‌ها می‌پردازیم.

آدینه ( کاربرگ های هفتگی )

کاربرگ ها مجموعه‌ای از تکالیف هفتگی هستند که کل مطالب آموزشی که در طول هفته تدریس می‌شود را گردآوری و طبقه‌بندی نموده و در قالب تمرین و نمونه سوال در اختیار دانش آموزان قرار می‌دهد. از جمله دلایلی که سبب می‌شود کاربرگ را به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای کمک آموزشی نام برد و بر تاثیرات مثبت و سازنده آن در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تاکید نمود، موارد زیر است.

تثبیت یادگیری با کاربرگ

کاربرگ بهترین ابزار آموزشی برای تثبیت یادگیری است. فلسفه کاربرگ دبستان به تکالیف تمرینی برمی‌گردد. یعنی تکالیفی که تثبت یادگیری را برای دانش‌اموز انجام می‌دهد. یکی از اهداف اصلی مدارس بعد از تدریس، تثبیت یادگیری است. دانش‌آموزان با تکرار زیاد آنچه که در کلاس یادگرفته‌اند در قالب تمرین های مرتب باید انجام دهد. کاربرگ بهترین وسیله برای به یاد سپاری مطالب به صورت درست است.

پرکردن آخر هفته با کاربرگ

آخر هفته بهترین زمان برای یادگیری مطالبی است که طی یک هفته آموزشی معلم به آنها پرداخته است. در کل 30 هفته آموزشی در کل سال تحصیلی وجود دارد. هر هفته با یک کاربرگ نشانه که با یک پیام مهارت زندگی همراه است.

متناسب با طرح درس آموزش و پرورش

کاربرگ نشانه بعد از نظرسنحی که از معلمان سراسر کشور انجام داد و با توجه به طرح درس پیشنهادی وزارت آموزش و پروش این برگه را تهیه کرده است. بودجه بندی هر درس بالای صفحه اول هر کاربرگ است. در این بودجه بندی مشخص شده است که چه سوالاتی از کدام صفحاتی از هر کتاب آمده است.

سوالات متنوع در کاربرگ دبستان

هر درسی به فراخور وزن مطلب آموزشی آن هفته سوالاتش کم یا زیاد می‌شود. به طور میانگین میزان سوال برای هر درس بین 7 تا 9 سوال است. بودجه بندی سوالات هر هفته حاصل نظرسنجی از کل معلمان کشور است.
بعنوان مثال همه معلمان تقاضا کرده بودند که هفته اول با دوره و مرور درس‌های سال پیش شروع شود بنابراین همه این کاربرگ ها بجز پایه اول هفته اولشان با مرور سال گذشته شروع می‌شود.
چون هدف اصلی کاربرگ یادگیری و تثبیت است بیشتر سوالات ساده و متوسط است. هدف دیگر کاربرگ دبستان کسب حداقل‌های آموزشی است. هدف دیگر کاربرگ مرور هر آن چیزی است که دانش‌آموز طی یک هفته آموخته است.

به صرفه بودن از نظر اقتصادی کاربرگ دبستان

همه معلمان وظیفه دارند برای آخر هفته دانش‌آموزان خود خوراک فکری تهیه کنند تا آموزه های آن هفته در ذهن دانش‌آموز تثبیت شود. با توجه به قیمت کاغذ، استهلاک دستگاه و… قیمتی که کاربرگ نشانه ارائه می‌دهد بسیار به صرفه تر است.

سی دی‌های کمک آموزشی

سی دی های آموزشی از جمله مهمترین ابزارهای کمک آموزشی هستند که شامل فیلم های آموزشی و نرم افزارهای آموزشی می‌شوند. سی دی های آموزشی با توجه به محتوای شاد و پویایی که ارائه می‌دهند، مطالب درسی را در قالب فیلم، بازی، موسیقی و پویانمایی و انیمیشن آموزش می‌دهند.

به عبارت دیگر مفاهیم درسی به صورت غیرمستقیم و کاملا مفهومی به دانش آموزان منتقل می‌شود، ضمن آنکه این فضای جذاب و پرانرژی باعث افزایش علاقه‌مندی دانش آموزان به یادگیری نیز می‌شود.

از دیگر شرایطی که فیلمها و نرم افزارهای کمک آموزشی برای دانش آموزان فراهم می‌آورد، فرصت یادگیری با کیفیت بالا و تمرین بیشتر می‌شود. چرا که امکان  تماشای دوباره و تکرار فیلم‌ها به دفعات وجود دارد.

•   دسته بندی درست و منظم
•     نمونه سوال و حل تمرین در زمان تدریس
•     آموزش تمامی مطالب کتاب به صورت خط به خط
•     تدریس مفهومی تمام دروس
•     استفاده از معلمان مولف

آزمون های ارزشیابی توصیفی

آزمون ارزشیابی توصیفی در حقیقت جایگزین نمرات برگه‌های امتحانی شده است که از بعد روانی تأثیرات مثبتی بر روند درسی دانش آموزان می‌گذارد. هدف از این آزمون جمع‌آوری اطلاعات، تجربه و تحلیل دانش محصلان به واسطه ابزارهایی می‌باشد که از ابتدایی یک سال تحصیلی در اختیار معلمان قرار می‌گیرد. در این شرایط ملاک یادگیری دانش آموزان فقط یک نمره پایان ترم نیست. بلکه تمام پیشرفت‌ها و پسرفت‌های یک دانش‌آموز از اول مهر تا آخر سال تحصیلی موردسنجش قرار می‌گیرد.
همچنین از مزیت‌های آزمون ارزشیابی توصیفی باید به افزایش تعامل بین معلم و دانش‌آموز اشاره کرد که به یادگیری عمیق‌تر استعدادها و توانمندی‌های محصلان منجر می‌شود.

آزمون عملکردی

آزمون عملکردی ابتدایی شیوه‌ی متفاوتی از ارزیابی می‌باشد که مهارت‌های شناختی دانش آموزان را به چالش می‌کشاند. در آزمون عملکردی پایه اول نشانه هدف سنجش میزان توانایی دانش آموز در استفاده از مهارت‌های خود در تجزیه و تحلیل موقعیت‌های گوناگون، استدالال، حل مسئله، تصمیم گیری، تولید دانش و دیگر مهارت‌های شناختی می‌باشد.

آزمون‌های عملکردی بر خلاف آزمون‌های کتبی ( مداد کاغذی) مسئله و پژوهش محور هستند، این آزمون‌ها توانایی استفاده از دانش و مهارت در زندگی واقعی را با طرح مسئله و چالش‌های متنوع به دانش آموزان آموزش می‌دهد.

به عبارت دیگر دانش آموز با توجه به دانش پایه و اطلاعاتی که در اختیار دارد، باید یک موضوع یا مسئله خاص را مورد بررسی قرار دهد تا با استدلال خود به یک جواب مطلوب دست یابد.

آزمون مداد کاغذی

آزمون مداد کاغذی سوم نشانه از سری ابزارهای کمک آموزشی کابردی می‌باشد که فرایند ارزشیابی را برای معلمین اسان نموده است. یادگیری بدون ارزیابی، یادگیری ناقص و بدون اثربخشی خواهدبود. آزمون‌های مداد کاغذی از جمله مرسوم‌ترین و کارآمدترین روش‌های ارزیابی عملکرد دانش آموزان به صورت ماهانه هستند.

آزمون مداد كاغذي (کتبی) به انواع آزمون‌هايي با پاسخ‌هاي چند‌گزينه‌اي، كامل كردني، جور كردني، صحيح- غلط، كوتاه پاسخ و تشريحي اشاره دارد.

از آزمون مداد كاغذي براي اندازه‌گيري دانش كلّي؛ محفوظات و درك و فهم آموخته‌هاي تحصيلي دانش‌آموزان استفاده مي‌شود با این حال دانش آموز در توليد دانش جديد، خودسنجي و انديشه‌ورزي هيچ‌گونه نقشي ندارد.

مدت زمان زیادی است که دوره آموزش و تدریس به روش سنتی پایان یافته و دیگر بازدهی ندارد. دانش آموزان در مباحث آموزشی تنوع طلب هستند و آموزش غیرمستقیم، آموزش با بازی و اموزش مشارکتی و گروهی را به روش‌های قدیمی ترجیح می‌دهند. از تکالیف و  امتحانات سنتی فراری هستند. لذا استفاده برنامه ریزی شده و موثر از ابزارهای کمک آموزشی نام برده شده مسیر یادگیری را برای دانش آموزان جذاب و دوست داشتنی می‌کند. و در نهایت امیدواریم با انتخاب درست روش های تدریس و استفاده بهینه از وسایل کمک آموزشی  زمینه ساز پیشرفت دانش آموزان شوید.

منبع : (  rayad.org )