آبگرفتگی معابر؛ مشکل همیشگی فصل بهار

گزارش : صادق پارسا

بارش برف زمستانی و باران بهاری امسال بیشتر از سالهای قبل بود در کنار این رحمت الهی اما مشکلات زیادی را برای شهروندان ایجاد کرده است.

یکی از این مشکلات وقوع سیلاب و آبگرفتگی بود. اما دلیل آبگرفتگی در شهرها بویژه در اردبیل چیست و چرا هر ساله شاهد این مسئله هستیم؟

عرض کم کانال های شهری، شیب نادرست معابر، ریختن زباله و پلاستیک هادر جوی‌ آب از جمله عومل ایجاد آبگرفتگی است.

 شهرداری و معضل آبگرفتگی معابر

هر چند شهرداری اردبیل از ماه‌ها قبل به فکر پاکسازی انهار و جوی‌ها بوده‌ است ولی به دلایل اشاره شده این مشکلات همچنان پابرجاست.

اما عدم توجه به زیرساخت‌های شهری یکی از موضوعاتی می باشد که در چند دهه اخیر مورد غفلت قرار گرفته است.

نمونه بارز این بی توجهی ها، سر ریز شدن فاضلاب های شهری به معابر عمومی هنگام بارندگی است.

این مشکلات نشان می هد که سیستم فاضلاب شهری که خود باید منبعی برای جمع شدن آبهای سطحی باشد خود دچار مشکل بوده و دیگر جوابگوی شهری همچون اردبیل نیست.

بنا بر اهمیت و ضروت موضوع و کمک به امور شهری شهرداری اردبیل در بودجه سال ۱۴۰۱ ، اعتباری برای جمع آوری آب های سطحی در نظر گرفته است.

معاون خدمات شهری شهرداری اردبیل گفت: رهاسازی زباله‌ها توسط برخی شهروندان و کسبه در داخل جوی‌ها دلیل عمده آبگرفتگی معابر اردبیل در مواقع بارندگی است.

زباله مهم ترین عامل آبگرفتگی معابر اردبیل

مهدی صفری در جمع خبرنگاران با بیان این مطلب اظهار کرد: بروز مشکلات مقطعی برای شهروندان در مواقع بارش شدید باران در روزهای اخیر، به مردم و کسبه توصیه کرد از رهاسازی زباله‌ها در داخل جوی‌ها خودداری کنند.

به گفته وی ماموران شهرداری موظف به جمع‌آوری زباله‌ها از درب واحدهای مسکونی و تجاری هستند و نیازی به انتقال زباله‌ها توسط خود مردم و کسبه به مکان‌های دیگر نیست.

معاون خدمات شهری شهرداری اردبیل با اشاره به بارش‌های بهاری اضافه کرد: بارش اخیر مشکل حادی ایجاد نکرده است به طوری که شهرداری اردبیل با تمام نیروها و امکانات برای رفع این مشکلات تلاش خود را بکار گرفته است.

عرض باریک و کم کانال‌ها ی فاضلاب در زمان احداث

صفری همچنین ورود همزمان آب‌های کشاورزی و سطحی به کانال‌های آب در مواقع بارش باران را یادآور شد و افزود: عرض باریک و کم کانال‌ها موجب آبگرفتگی معابر می‌شود و برای حل این مشکل نیز برنامه‌ریزی خواهد شد.

کارشناس ارشد عمران و رئیس انجمن پیمانکاران عمرانی شهرستان اردبیل گفت: ابعاد کم کانال‌های آبرو، شیب آنها باتوجه‌به دبی آب‌های سطحی ورودی و تغییر مقاطع برخی کانال‌ها که منجر به کم‌شدن ابعاد کانال و مقاطع آنها بدون توجه به دبی می‌شود، از جمله مهم‌ترین علل آب‌گرفتگی معابر بعد از بارش‌های جوی در اردبیل است.

رضا نیکنام اظهار کرد: آب تولید شده از بارش‌های جوی که به درون زمین نفوذ نکرده و مستقیماً از سطح زمین یا سطوح خارجی ساختمان‌ها به زهکش‌ها لوله‌های انشعاب آب و فاضلاب‌ها وارد می‌شود را آب‌های سطحی گویند.

وی با بیان اینکه آب ورودی در سال‌های گذشته حین بازسازی و تخریب و احداث انجام‌گرفته است، تصریح کرد: ساخت و احداث ساختمان‌ها با طبقات منفی و زیرزمین در محل‌هایی که خاک محل نفوذپذیری کافی آب وجود نداشته است از دیگر علل آب‌گرفتگی معابر است.

به گفته این فعال حوزه عمران، علت درصد کمی از آب‌گرفتگی را هم می‌توان به وجود زباله‌ها و پسماندهای موجود در مسیر و عدم لایروبی فصلی نسبت داد.

نیکنام با بیان اینکه علت اصلی این آب‌گرفتگی‌ها را می‌توان در نبود شبکه‌های جمع‌آوری آب‌های سطحی متصور شد، افزود: اگر کمی به گذشته برگردیم مطالعات اولیه فاضلاب شهری اردبیل در سال ۶۹ توسط مشاور مربوطه انجام‌گرفته بود که در آن زمان کارفرما به استناد وضعیت موجود شهر اردبیل به‌راحتی و با درنظرگرفتن هزینه برآوردی بیشتری با تغییر سایز لوله‌های اصلی و فرعی طراحی شده برای انتقال فاضلاب شهری اردبیل می‌توانست بحث هدایت آب‌های سطحی شهر اردبیل رو هم هم‌زمان با طراحی فاضلاب شهری انجام بدهد.

کارشناس ارشد عمران و رئیس انجمن پیمانکاران عمرانی شهرستان اردبیل به ایسنا گفت: متأسفانه در آن برهه، شبکه فاضلاب شهری اردبیل به‌صورت مجزا طراحی و در سال ۷۳ عملیات اجرایی آن آغاز شد.

عضو سازمان نظام‌مهندسی ساختمان در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چگونه می‌توان این مشکل را در اردبیل مرتفع کرد، گفت: در خصوص رفع این مشکل پیشنهاد می‌شود یک مشاور ذی‌صلاح مطالعات دقیقی شامل عوارض موجود در منطقه، توپوگرافی زمین‌شناسی نوع خاک؛ نفوذپذیری و شیب موجود در نقاط دچار مشکل آب‌گرفتگی انجام شود.

وی ادامه داد: با طرح‌های اجرایی که توسط مشاور پیشنهاد می‌شود به نسبت مشخصات منطقه اقدام به اجرای شبکه جمع‌آوری آب‌های سطحی مانند احداث کانال‌های سربسته یا لوله‌گذاری و هدایت آنها اقدام کرده و باتوجه‌به وضعیت بحران آبی منطقه و کشور با مدیریت صحیح این آب‌های سطحی مهار شده می‌توان در بخش کشاورزی و آبیاری و حتی آب شرب مصرفی نیز استفاده کرد.

امید می رود در کنار توجه مدیران شهری سایر سازمان ها مرتبط همچون آب و فاضلاب شهری نیز در حل این مشکل گامهای موثری بردارند.