دادن حق انتخاب به کودک به مزایای آن

نویسنده : سمانه تعلیم‌دهنده | ‌ کارشناس‌ارشد مشاوره توان‌بخشی

این روزها دادن حق انتخاب به کودک در مسائل مختلف بین والدین پرطرفدار شده است؛ چطور از چالش‌زاشدن آن جلوگیری کنیم؟

حق انتخاب دادن به کودکان یکی از مباحث مهم در تربیت و رشد آن‌هاست. این موضوع نه تنها به تقویت حس استقلال و اعتماد به نفس کودکان کمک می‌کند، بلکه مهارت‌های تصمیم‌گیری و حل مسئله آن‌ها را هم بهبود می‌بخشد. از اماواگرهای دادن حق انتخاب به کودک چه می‌دانید؟ ابتدا باید به اهمیت، دلایل و روش درست برای دادن حق انتخاب به فرزندمان توجه کنیم تا درخصوص دادن حق انتخاب به او عملکردی آگاهانه و مناسب داشته باشیم.

اهمیت حق انتخاب‌دادن به کودکان

1- تقویت استقلال و مسئولیت‌پذیری| کودکان با داشتن حق انتخاب، یاد می‌گیرند که مسئولیت تصمیم‌های خود را بپذیرند. این امر به آن‌ها کمک می‌کند تا مستقل‌تر شوند و به مرور زمان بتوانند تصمیمات بهتری بگیرند. احساس مسئولیت باعث می‌شود که کودکان به عواقب انتخاب‌های خود فکر و برای بهبود نتایج تلاش کنند.

2- افزایش اعتمادبه‌نفس| وقتی کودکان می‌توانند انتخاب کنند، احساس می‌کنند که نظرات و خواسته‌هایشان ارزشمند است. این امر به آن‌ها کمک می‌کند تا اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنند و به خود و توانایی‌هایشان باور داشته باشند. این اعتماد به نفس در طول زندگی به آن‌ها کمک خواهد کرد تا با چالش‌ها و مشکلات بهتر روبه‌رو شوند.

3- بهبود مهارت‌های حل مسئله| فرایند انتخاب به کودکان کمک می‌کند تا مزایا و معایب مختلف گزینه‌ها را بسنجند و تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند. این مهارت در زندگی آینده آن‌ها بسیار مفید خواهد بود و به آن‌ها کمک می‌کند تا در مواجهه با مشکلات و مسائل مختلف، راه‌حل‌های مناسبی پیدا کنند.

چگونه به کودکان حق انتخاب بدهیم؟

1 انتخاب‌ها باید محدود و مناسب باشد|برای کودکان کوچک‌تر، انتخاب‌های زیادی ارائه ندهید. به عنوان مثال، می‌توانید بین دو گزینه انتخاب بدهید: «می‌خواهی لباس قرمز یا آبی بپوشی؟»، «صبحانه پنیر می‌خوری یا کره و عسل؟» این کار به آن‌ها کمک می‌کند تا با فرایند تصمیم‌گیری آشنا شوند بدون این که احساس سردرگمی کنند.

2 – تشویق کودک به بیان نظرات| کودکان را تشویق کنید که نظرات و خواسته‌هایشان را بیان کنند. این کار به آن‌ها احساس ارزشمندی می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا بهتر بفهمید که آن‌ها چه می‌خواهند و نیاز دارند. برای مثال «دوست داری تو چه کلاس تابستونی ثبت نام کنی، دوست دارم دلیلت رو هم بشنوم».

3- آموزش مهارت‌ تصمیم‌گیری|به کودکان کمک کنید تا یاد بگیرند چگونه تصمیمات درست بگیرند. به آن‌ها بیاموزید که مزایا و معایب هر گزینه را بسنجند و سپس تصمیم بگیرند. این مهارت‌به آن‌ها در طول زندگی کمک خواهد کرد که مناسب ترین تصمیم را بگیرند.

مواجهه اصولی با نظرات مخالف کودک

در صورت دادن حق انتخاب به او و مخالف بودن‌تان با نظر کودک، با او صحبت کنید و دلایل خود را توضیح دهید. به نظرات او گوش و نشان دهید که برای آن‌ها احترام قائل هستید. این گفت‌وگوها می‌توانند به کودکتان کمک کنند تا درک بهتری از دیدگاه‌های مختلف پیدا کند. در ادامه، سعی کنید راه‌حل‌های مشترکی پیدا کنید که هم شما و هم کودک را راضی کند. به عنوان مثال، اگر کودک می‌خواهد زمان بیشتری برای بازی داشته باشد و شما نگران درس‌های او هستید، می‌توانید توافق کنید که بعد از انجام تکالیف، زمان مشخصی برای بازی داشته باشد. به کودکان بیاموزید که گاهی اوقات باید انعطاف‌پذیر باشند و تصمیمات جمعی را بپذیرند. این مهارت به آن‌ها کمک می‌کند تا در آینده بتوانند در محیط‌های اجتماعی بهتر عمل کنند و با دیگران همکاری کنند.