چالش‌های رشته نقاشی ایرانی

نویسنده : اکرم انتصاری

از قدیم گفته‌اند «هنر نزد ایرانیان است و بس»؛ یکی از هنرهای کهن سرزمین ما ایران، نقاشی‌ است که هر گوشه‌ای رنگِ فرهنگ و هنر ایرانی را به‌خود‌گرفته و نمونه‌هایش در گوشه‌وکنار ایران از خانه‌زینت‌الملک و باغ ارم شیراز و خانه معتمدی در اصفهان تا پایتخت و شرق و غرب ایران پیداست. نقاشی ایرانی تفاوت‌هایی با رشته نقاشی دارد و چون از آن کمتر گفته‌شده‌است، می‌خواهیم با یک دانشجوی رشته نقاشی ایرانی در این باره صحبت کنیم.

من کی‌ام؟

مهسا احمدی هستم، 22ساله. من در دبیرستان رشته تجربی خواندم ولی به دلیل علاقه خیلی زیادم به هنر یک سال پشت کنکور ماندم تا کنکور هنر بدهم. در رشته نقاشی ایرانی دانشگاه هنر تبریز قبول‌شدم و الان در کنار تحصیل یک شغل موقت هم دارم که به رشته‌ام ارتباطی ندارد.

در رشته‌ نقاشی ایرانی، چه خبر است و تفاوت آن با رشته نقاشی چیست؟

خیلی‌ها فکرمی‌کنند رشته نقاشی و نقاشی ایرانی یکی است ولی این دو رشته تفاوت‌هایی دارند. در رشته نقاشی همه سبک‌ها و تکنیک‌های نقاشی را یادمی‌گیرید و بعد سبک خودتان را پیدا‌می‌کنید. در واقع رشته نقاشی عمومی‌تر و جامع‌تر است و در آن تکنیک‌های نقاشی ایرانی هم وجود‌دارد اما در رشته نقاشی ایرانی تمرکز اصلی روی طراحی سنتی، تذهیب، نقاشی گل و مرغ، نگارگری و بقیه شاخه‌های نقاشی ایرانی است. در رشته نقاشی ایرانی مانند بیشتر رشته‌های هنری واحدهای مختلفی مانند تاریخ هنر، مبانی رنگ، مبانی عکاسی، طراحی، خوشنویسی، طراحی با رایانه و … را باید بگذرانید. دانشگاه‌های مختلفی در کشور این رشته‌ را ارائه‌می‌دهند که در دانشگاه هنر تبریز پذیرش خانم‌ها از طریق آزمون سراسری و آقایان از طریق سوابق تحصیلی صورت‌می‌گیرد. این رشته برعکس خیلی از زیرشاخه‌های رشته هنر، آزمون عملی ندارد. 80درصد این رشته درباره نقاشی سنتی ایران و 20درصد آن درباره بقیه تکنیک و سبک‌هاست که در رشته نقاشی این قضیه برعکس است.

بعد از دانش‌آموختگی چه چیزی در انتظار شماست؟

نقاشی ایرانی زیرشاخه‌های زیادی دارد که می‌توانید علاقه‌مندی‌تان را در آن دنبال‌کنید؛ چون برای همه آن‌ها در بازار، کار وجوددارد. مثلا من تذهیب را خیلی دوست‌دارم و می‌خواهم آن را ادامه‌بدهم. ممکن است یک نفر دیگر عاشق نگارگری باشد و بخواهد در آن متخصص‌شود. به نظرم اگر دوست‌دارید در یکی از گرایش‌های هنر ایرانی تخصص‌ پیدا‌کنید و آن را ادامه‌بدهید رشته نقاشی ایرانی جای شماست و می‌توانید در آن به علاقه‌مندی‌هایتان برسید.

این رشته چه سختی‌ها و چالش‌هایی دارد؟ رشته نقاشی ایرانی به درد چه کسانی می‌خورد؟

به جرئت می‌توانم بگویم نقاشی ایرانی یکی از سخت‌ترین رشته‌های هنر است چون واقعا پر از ریزه‌کاری و جزئیات است و ادامه‌‌دادن و فعالیت در آن حوصله زیادی می‌خواهد. بخش زیادی از آموزش‌های ما عملی‌ است و در کارگاه‌های مختلف می‌گذرد. تقریبا می‌شود گفت دانشجوهای این رشته تا آخرین لحظات ترم و حتی فرجه‌ها در دانشگاه هستند و طولانی‌ترین کلاس‌ها برای این رشته‌ است. برای همین من نقاشی ایرانی را به کسی که حوصله ندارد و اعصابش برای انجام ریزه‌کاری‌های هنری نمی‌کشد، اصلا توصیه نمی‌کنم. این رشته به درد پرحوصله‌ها می‌خورد چون ممکن است برای طراحی و پردازش یک شاخه گل 7ساعت زمان بگذارید. در این رشته مانند دیگر رشته‌های هنری به یک سری ابزار کار مانند تخته شاسی، مدادهای طراحی، پاک‌کن‌های اتود و خمیری، راپید، پرگار، انواع و اقسام گونیا و خط‌کش، گواش، انواع قلم‌مو و لباس کار نیازدارید و به خاطر این هزینه‌های جانبی و واحدهای آموزشی کارگاهی، نقاشی ایرانی یک رشته پرخرج هم به‌حساب می‌آید.

چطور می‌توان در رشته نقاشی ایرانی به موفقیت رسید؟

در طول تحصیل در رشته نقاشی ایرانی، همه‌چیز را از صفر تا صد آموزش‌می‌بینید و اگر خوب آن‌ها را یادبگیرید و تمرین‌کنید به آموزش‌های بیرون از دانشگاه یا کلاس‌های دیگر نیازی ندارید. می‌توانید با گرفتن مدرک کارشناسی خودتان را به یک سطح قابل قبول برسانید و در بازار مشغول به کار شوید. در رشته نقاشی ایرانی مثل بقیه رشته‌ها شما فقط با تمرین و تکرار خیلی زیاد می‌توانید سطح کارتان را بالا ببرید و خودتان را در این رشته پیداکنید.